Yatırımcılar genellikle hisse senetlerinin düşmesini istemezler. Çünkü hisse senetlerindeki değer kazancıyla yatırımlarını büyütmeyi hedeflerler.
Peki, sana hisse senetleri düşerkende kâr edebileceğini söylesek ne dersin?
Bu yazımızda sana hisse senetleri düşerken para kazanmanı sağlayacak olan kısa (short) pozisyon ve hisse senetleri yükselirken para kazanmanı sağlayacak uzun (long) pozisyon stratejilerinden bahsedeceğiz.
Uzun (Long) Pozisyon Ne Demek?
Bir yatırımcının değer artışı beklentisiyle finansal bir varlığı portföyüne katmasına ‘uzun (long) pozisyon’ denir. Yatırımcılar arasında long açmak olarakta adlandırılır. Kısa (short) pozisyonun tam tersidir.
Uzun (long) pozisyon açtığınız zaman söz konusu olan varlığa tamamen sahip olmuş, yani satın almış olursunuz. Adının “Uzun” pozisyon olması ise hem varlığın elde tutulma süresine hem de uzun vadede kazanacağı değere bir atıftır.
Diğer yandan uzun süreli tutma zorunluluğu yoktur. Yatırımcılar uzun pozisyon açtıktan sonra, istedikleri zaman kârlarını/zararlarını alarak pozisyonlarıın sonlandırabilirler.
Peki, uzun (long) pozisyon açmadan önce neleri bilmemiz gerekir? Uzun pozisyonun avantajları ve dezavantajlarına göz atalım
Uzun Pozisyon Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Tanımı gereği uzun pozisyon, yatırımcının ileride değerinin artmasını beklediği varlıklara sahip olmasını ifade eder. Ancak uzun pozisyonun da göz önünde bulundurulması gereken avantajları ve dezavantajları vardır.
Avantajları:
- Kısa pozisyona sahip yatırımcılar kendilerini korumaya alabilmek adına uzun pozisyonda açabilirler. Bu ise yaşanabilecek kayıpları sınırlar.
- Borsa uzun vadede hep yükselme eğiliminde olmuştur.
Dezavantajları:
- Yatırım, avantajlar gerçekleşmeden son bulabilir.
- Aniden gelişen olaylardan (spekülasyonlar, ekonomik gelişmeler, şirkette yaşanan problemler vb.) dolayı kısa vadeli fiyat hareketlerinden negatif etkilenir.
Kısa Pozisyon (Açığa Satış) Ne Demek?
Bir yatırımcının sattıktan sonra geri almayı planladığı varlık ile açmış olduğu pozisyona ise ‘kısa pozisyon’ veya açığa satış adı verilir. Bu pozisyonun amacı, değeri düşeceği tahmin edilen varlıktan kâr elde etmeye çalışmaktır. Bu kârı da varlığın satış fiyatı ile geri alış fiyatı arasındaki fark belirler.
Bunu kısaca şöyle hayal edebilirsin: Diyelim ki yeni bir iPhone modeli çıktı ve bir arkadaşınız bu iPhone’u size ödünç vererek ona göz kulak olmanızı ve bir sene sonra sizden geri isteyeceğini açıkladı.
Siz ise iPhone piyasasına hakim biri olarak, yeni bir iPhone modeli çıktığından eski modellerin fiyatlarının düştüğünü biliyorsunuz. Yani, bir sene sonra elinizdeki iPhone’nun “değer kaybedeceğini” düşünüyorsunuz.
Dolayısıyla, arkadaşınızın ödünç verdiği iPhone’u piyasa fiyatı olan 1.000 dolardan satıyor ve bir sene sonra yeni iPhone modeli çıktığında fiyatı 800 dolara düşen eski iPhone’u geri satın alıyorsunuz.
Böylece bir sene sonra arkadaşınıza iPhone’nunu geri veriyor ve 200 dolarlık kârınızı da cebinize atıyorsunuz.
İşte kısa pozisyon almak, bu hikayede bahsettiğimiz üzere sahibi olunmayan bir varlığın ödünç alınarak satılmasını ifade eder.
Gerçekleşen bu satışa ‘açığa satış’ adı verilir. Açığa satışta yatırımcı kısa pozisyon açmış olur. Yani fiyatının düşeceğini düşündüğü varlığı önce ödünç alır, sonra satar ardından ise düşen fiyattan geri alarak kâr elde etmeye çalışır.
Örneğin elde ettiğin veriler sonucu sahip olduğun hissenin değer kaybedeceğini düşünüyorsun. Bu nedenle varlığını değeri düşmeden, daha sonra geri alma düşüncesiyle satıyorsun. Bu noktada satış fiyatı ne kadar yüksek, alış fiyatı da ne kadar düşük olursa kârın da o kadar yüksek olacaktır.
Açık satış, yatırımcı veya yatırımcının hesabı tarafından ödünç alınan varlığın teslim edilmesiyle tamamlanır. Bu teslim sürecinde yatırımcı açık piyasadan varlık alıp satarak ödünç alınan varlığın yerini doldurur ve varlığı esas sahibine teslim ederek kısa pozisyonu sonlandırır. Bu yöntem piyasada likiditeyi sağlamak ve varlıkların uzun pozisyona girme olasılığını düşürmek için de sıklıkla kullanılır.
Kısa Pozisyon Hangi Artı ve Eksileri Sunar?
Kafanda kısa pozisyonun uzun pozisyona göre daha riskli olduğunu düşünebilirsin. Ancak kısa pozisyonun da kendine göre artı ve eksileri vardır. Şimdi de seninle bu artı ve eksilere göz atalım ardından da uzun pozisyon ve kısa pozisyon karşılaştırması yapalım.
Avantajları:
● Değerinin düşmesi beklenen bir yatırımdan kâr elde edilebilir.
Dezavantajları:
● Kısa pozisyonda risk, sınırsızdır.
● Geri alma fiyatının satış fiyatı üzerine çıkma ihtimali her daim vardır.
● Elde edilen kâr tamamen satış fiyatıyla sınırlıdır.
Uzun Pozisyon ve Kısa Pozisyon Farkları Nelerdir?
Borsada uzun pozisyonun ve kısa pozisyonun temel olarak farklılıkları vardır. Bu iki kavramı yatırım hayatında doğru şekilde uygulayabilmek için de tanımlarını ve farklılıklarını iyi bilmek gerekir. O halde uzun ve kısa pozisyonun farklılıklarına bakarak, kavramların zihnimizde iyice oturmasını sağlayalım.
● Uzun pozisyon ileride değeri artması beklenen, kısa pozisyon ise değeri düşmesi beklenen varlıklara uygulanan stratejilerdir.
● Uzun pozisyonda varlığa sahip olunurken kısa pozisyonda varlığı geri almak üzere elden çıkarma vardır.
● Uzun pozisyonda yatırımcı varlığı alma veya satma hakkına yazılı olarak sahiptir. Kısa pozisyonda yatırımcı bir nevi borçlu konumundadır.
● Kısa pozisyon, uzun pozisyona göre daha risklidir.
Kısa Pozisyon ve Uzun Pozisyon Neden Birlikte Kullanılmalıdır?
Şüphesiz ki her yatırımcı güzel bir portföye sahip olmak ister. Bunun için de borsadaki kavramlara, enstrümanlara ve stratejilere hâkim olmak ve tabii ki portföy çeşitliliğini sağlamak gerekir. Çünkü sermayeyi en efektif şekilde kullanmanın yolu getiri oranını artırırken risk oranını da düşürecek yatırımlarda bulunmaktır.
İyi bir portföyde hem çeşitliliği sağlamak hem de kayıpları önlemek adına uzun ve kısa pozisyonlardan yararlanılır. Hem de aynı anda! Biz buna satış stratejisi’ deriz. Satış stratejileri portföylerde sadece enstrümanları değil elde tutulan varlıkların bulunduğu pozisyonları da çeşitlendirmeye olanak sağlar. Böylelikle yüksek getiri oranları elde edilirken risk oranında da kontrol sağlanır. Sen de portföyünü çeşitlendirmek için uzun ve kısa pozisyonlardan yararlanabilirsin.
Kaynak: https://www.getmidas.com/midas-akademi/kisa-pozisyon-short-ve-uzun-pozisyon-long-nedir/