World Wide Web’in ilk günleri gazeteler için zorlu bir zamandı. Önceki yıllarda gazeteler tekelci yerel pazarlar, dikey entegrasyon ve geniş okuyucu kitlesi ile fevkalade kârlıydı.
Sonra internet şiddetli bir şekilde büyümeye başladı. İlk olarak, Craigslist, güvenilir bir para yapıcıyı ortadan kaldırarak gizli modeli bozdu. Ardından reklam platformları ve arama motorları, reklam gelirlerini kendilerine kanalize etmeye başladı ve daha sonra içeriğin kontrolünü ele aldılar. Sosyal medya trendi hızlandırdı ve son dakika haberleri için rekabete yol açtı. Gazetenin “albüm modeli”, tek makalelerin -tıklama tuzağının egemen olmasıyla bozuldu.
Dönüşümün istikrara kavuşması neredeyse 2020’ye kadar sürdü. Aylık abonelik hizmetleri yavaş yavaş tutuldu, ancak yalnızca en saygın ulusal gazeteler için. Tamamlandığında, gazete işlerinin %60’ı gitmişti ve haber yapım süreci dönüştürülmüştü.
2020 itibari ile hedef, günlük hayatımızın daha az kritik olmayan bir omurgası: bankalar.
Kripto Çağında Bankalar
Bankalar internet çağında önemli ölçüde değişti. Mobil bankacılık norm haline geldi. Çekler artık fiziksel olarak yatırılmak yerine taranıyor. Bazı ödeme ağlarında banka havaleleri gerçek zamanlı olarak gerçekleşebilir.
Banka saatleri hafta içi hala 9 ila 5 ile kısıtlı. Fiziksel banka şubeleri perakende mevduat toplamak için hala kritik öneme sahip. Düzenlemeler, kullanıcı fonlarını korur, ancak aynı zamanda herkesin bir banka kurmasını zorlaştırır. Banka havalelerinde hala yüksek ücretler ve para göndermek için daha hantal bir süreç vardır.
Basitçe bir banka hesabı açmak bile 2 gün ile 36 gün arasında bir zaman alır:
Compound: Yeni-Banka
Compound sadece 117 MM ile (JP Morgan 1 TN+’ye sahip) yeni bir banka gibi görünüyor. Dünyadaki sadece birkaç milyon kullanıcı blokzincir ağlarına nasıl erişileceğini anlamış durumda. Ancak Compound, bankacılık için sismik bir değişimin habercisi.
Özünde bir banka, şaşırtıcı derecede basit bir havuzdur. Tasarruf sahipleri düşük bir oranda para yatırır. Borçlular onları daha yüksek bir oranda borç alırlar.
Banka, makas farkı veya net faiz marjı üzerinden para kazanır ve borç alanların bunu geri ödemesini sağlar. Hem bankalar hem de devletler, borç alanların hepsinin aynı anda gelip likidite krizi yaratmamasını sağlamayı amaçlar.
Bu tanım gereği, Compound bir bankadır. Tasarruf sahipleri, getiri elde etmek için kripto varlıkları yatırır. Borçlular bu tokenleri ödünç alırlar, ancak aynı zamanda teminat da sunarlar. Compound, yayılmadan para kazanıyor. Ancak Compound’un bankaların sahip olmadığı birkaç süper gücü var.
Üç tanesi konuşalım:
1. Compound Çok Ulusludur
Dünyadaki herkes ona erişebilir. Glass-Steagall mevzuatı 1999’da yürürlükten kaldırılmadan önce, bankaların eyalet sınırlarını geçmesine izin verilmiyordu. Bugün dünya çapında birkaç banka var.
Akıllı sözleşmeler ve blokzinciri teknolojisi, dünya çapındaki merkeziyetsiz bankaları sadece mümkün kılmakla kalmıyor, aynı zamanda bankacılık kavramını bir statü ve güç sembolü olmaktan çıkartıp daha topluluk odaklı, merkeziyetsiz ve şeffaf hizmet modellerine entegre ediyor.
2. Compound, Kişiler Tarafından Değil, Kod Tarafından Denetlenir
Bankalar, paranızı kontrol ettikleri, paranızı kaçırabilecekleri veya garantörsüz bir model ile borç verebilecekleri için yüksek düzeyde düzenlemelere tabidir. Düzenli banka incelemeleri kullanıcı fonlarını korur, ancak aynı zamanda kimlerin banka kurabileceğini sınırlayarak rekabeti azaltır.
Compound, kendi düzenlemesini yürürlüğe koyar: geliştiricileri protokolü yazar — akıllı sözleşme programcısının bir anayasa versiyonu — ve çoğu hakkı kullanıcıları veya seçmenleri için saklı tutar. Geleneksel düzenlemelerin yükü altında olmamak, bir banka rakibi için harika bir güçtür. Bu, Compound’un risksiz geldiği anlamına gelmez — borçlular hala temerrüde düşebilir ve kodda hatalar olabilir — ancak Compound’un sahibi fonlarla kaçamaz.
3. Blokzinciri İnternet gibi 7/24 ve Işık Hızındadır
Compound, dakikalar hatta saniyeler içinde hareket eden küresel aktarımlardan yararlanabilir. 0,50 dolara bir milyar dolar gönderilebilir.
Finansal Hizmetlerin Geleceği
Gerçek zamanlı raporlama, sosyal medya ve haber toplayıcılar aracılığıyla 21. yüzyılda haberleri nasıl aldığımızı yeniden tanımladık. İnternetin tüm gücünün gazetelerde hissedilmesi 20 yıl sürdü. Kullanıcıların blokzincirine erişebilmeleri gerekecek.
2009’da Bitcoin’in piyasaya sürülmesinden bu yana, kripto para borsaları çoğaldı ve dünya çapında 7/24 varlık ticareti ile gerçek bir alternatif finansal sistem yarattı. dYdX gibi akıllı sözleşme projeleri kısa devreyi önemsiz ve akıcı hale getirir. Uniswap ve Kyber gibi borsalar, herhangi bir hacimde herhangi bir varlığın dünya çapında ticaretine izin veriyor.
Fintech inovasyonu son on yılda hızlanmış olsa da, gerçek finansal dönüşüm daha yeni başlıyor. Bu dönüşümün parçası olmak için hala geç değil.